Dinsdag 24 september worden de eerste druiven van het jaar 2013 geplukt bij Azienda Agricola Azelia in Castiglione Falletto in het hart van de Langhe-streek in Piëmonte, Italië en wij zijn erbij! We worden hartelijk welkom geheten door Lorenzo Scavino, de vijfde generatie wijnmakers van Azelia. Slechts 23 jaar jong heeft deze tussen de wijngaarden opgegroeide Lorenzo al een pittige opleiding gevolgd. Naast de werkzaamheden in de eigen wijngaarden onder de bezielende leiding van zijn vader Luigi Scavino, volgde hij de zesjarige oenologenopleiding in Alba. Het is een warm weerzien. Eerder dit kaar bezochten vader en zoon onze winkel voor een proeverij van hun mooiste wijnen.
 |
| Vader Luigi en zoon Lorenzo bij Gransjean in Den Haag, Nederland |
 |
| En in hun wijngaard in Castiglione Falletto, Italië |
De kelders
Het is een prachtige dag om de wijngaard in te gaan maar eerst neemt Lorenzo ons mee naar binnen om de kelders te laten zien en zijn verhaal te vertellen. Het bedrijf is opgericht in 1920. Men produceert hier uitsluitend rode wijn, jaarlijks zo'n 80.000 flessen van 16 ha wijngaard. 70% wordt geëxporteerd. De bodem bestaat voornamelijk uit klei en kalksteen. Azelia verbouwt hierop de druivenrassen dolcetto, barbera en nebbiolo. Naast wijngaarden om de wijnmakerij in Castiglione, waar barbera, dolcette en nebbiolo zijn aangeplant, bezit de familie wijngaarden in de DOCG's Bricco Fiasco, Margheria, San Rocco en Voghera Brea, allemaal in Serralunga d' Alba.
Horizontaal en rechthoekigDe druiven worden geperst in een horizontale pers. Lorenzo laat ons de rvs tanks zien waarin daarna de fermentatie plaatsvindt. Tot onze verbazing zijn die rechthoekig i.p.v. rond. Zijn vader heeft die speciaal laten ontwerpen, vertelt Lorenzo trots, in verband met de beperkte ruimte die zij beschikbaar hebben hier. De fermentatie en maceratie nemen totaal zo'n 20 dagen in beslag. Voor de fermentatie worden geen extra gisten gebruikt maar die wordt gestart door het opvoeren van de temperatuur. Er wordt niet gefilterd noch geklaard. Het bezinken op natuurlijke wijze duurt nog eens 20 dagen.
Hout moet niet domineren
In de kelders zien wij een groot aantal houten vaten, 20% nieuw. Naast kleine uit Frankrijk een aantal grote uit Slovenië. Lorenzo vertelt dat zijn vader vaten wil die zo min mogelijk zijn behandeld en dat het hem niet meevalt die te vinden. Hij kiest zelfs voor grote vaten die niet zijn gelakt noch gebrand en daarmee hebben de tonnelerieën kennelijk nogal wat moeite. De invloed van het hout moet hier zo min mogelijk zijn om de puurheid van de druiven te behouden. De kelders waar we doorheen lopen zijn heerlijk koel en hebben de perfecte luchtvochtigheid voor het rijpen van de wijnen. We zien ook een aantal grote flessen van 1,5, 3 en 5 liter. De eerste twee zijn voor de verkoop. De laatste voor eigen gebruik, voor feestelijke aangelegenheden. Op zo'n feestje willen wij ook wel komen!
In de kelders zien wij een groot aantal houten vaten, 20% nieuw. Naast kleine uit Frankrijk een aantal grote uit Slovenië. Lorenzo vertelt dat zijn vader vaten wil die zo min mogelijk zijn behandeld en dat het hem niet meevalt die te vinden. Hij kiest zelfs voor grote vaten die niet zijn gelakt noch gebrand en daarmee hebben de tonnelerieën kennelijk nogal wat moeite. De invloed van het hout moet hier zo min mogelijk zijn om de puurheid van de druiven te behouden. De kelders waar we doorheen lopen zijn heerlijk koel en hebben de perfecte luchtvochtigheid voor het rijpen van de wijnen. We zien ook een aantal grote flessen van 1,5, 3 en 5 liter. De eerste twee zijn voor de verkoop. De laatste voor eigen gebruik, voor feestelijke aangelegenheden. Op zo'n feestje willen wij ook wel komen!
De wijngaard
Na deze rondleiding is het tijd om te kijken waar het allemaal begint: de wijngaarden. Eerst worden de dolcetto- druiven geoogst, gevolgd door barbera en als laatste de nebbiolo. Het gras tussen de rijen wijnstokken zorgt voor een natuurlijke competitie, wat de druiven ten goede komt. Er heerst volop bedrijvigheid. We ontmoeten de vriendelijke grootmoeder van Lorenzo. Dat Azelia met hart en ziel een familiebedrijf is merken we mede door haar aanwezigheid op deze zo belangrijke eerste plukdag. Iedereen helpt mee.
Na deze rondleiding is het tijd om te kijken waar het allemaal begint: de wijngaarden. Eerst worden de dolcetto- druiven geoogst, gevolgd door barbera en als laatste de nebbiolo. Het gras tussen de rijen wijnstokken zorgt voor een natuurlijke competitie, wat de druiven ten goede komt. Er heerst volop bedrijvigheid. We ontmoeten de vriendelijke grootmoeder van Lorenzo. Dat Azelia met hart en ziel een familiebedrijf is merken we mede door haar aanwezigheid op deze zo belangrijke eerste plukdag. Iedereen helpt mee.
De meeste plukkers werken hier al jaren tijdens deze drukke periode. Het is een vaste groep uit Macedonië die in het dorp woonachtig is. Een aantal van hen werkt het jaar rond in de wijngaard, want hier wordt de 'groene oogst' toegepast. Dagelijks worden er trossen weggeplukt zodat er grote, krachtige trossen overblijven als er geoogst gaat worden. Dit 'verlies'is wel zo'n 30% van de totale hoeveelheid druiven! Men kiest duidelijk voor kwaliteit boven kwantiteit.
De proef op de som
Na hard werken is het goed proeven;-). We proeven achtereenvolgens:
- Dolcetto d'Alba Bricco dell'Oriolo 2012
Veel kleur, van een zuidhelling en meer dan 45 jaar oude stokken, wat niet veel voorkomt bij het ondergeschoven dolcettodruifje. 'Bricco' wil zeggen: van de hoogste top van de wijngaard. Hier dus een zuidhelling plus de hoogste top:..... prachtig!
- Langhe Nebbiolo 2011
Deze wijn komt van een barolo-wijngaard, maar van jongere stokken. Heeft geen hout gehad maar is toch, zo zegt Lorenzo, nog 10-15 jaar op te leggen. Zijn wijn-spijs advies bij deze wijn is.... vis! Met name zalm. Deze vis is romig en vettig en de wijn maakt de mond schoon en lekker fris. Wij gaan het thuis proberen!
- Barolo 2009
De druiven voor deze Barolo komen van 6 wijngaarden die te klein zijn om een 'single vineyard'-wijn van te maken. De stokken zijn minimaal 45 jaar oud. Sommige zelfs 75 jaar! Deze wijn is zeer geconcentreerd, nog wat gesloten, maar met een heerlijke kruidigheid en een frisse afdronk.
- Barolo Bricco Fiasco 2009
Fiasco? Zo noem je een wijn toch niet? Maar Lorenzo legt uit dat Fiasco de naam is van de wijngaard omdat die de vorm heeft van de traditionele chianti-fles, de zogenaamde 'fiasco'. De wijn komt van een zanderige bodem van meer dan 65 jaar oude stokken. De stijl van de wijn noemt Lorenzo 'feminin' en hoewel wij niet graag in mannetjes of vrouwtjes denken begrijpen wij wat hij bedoelt. De wijn is weliswaar een Barolo, maar van een fluwelig zacht type met fris fruit en dus zeer vriendelijk en, hoewel volgens Lorenzo nog minimaal 10-15 jaar te bewaren, nu al heerlijk om zo van te genieten. Dat 'vrouwelijke' is hier wel op zijn plaats.
- Barolo Margheria 2009
Deze wijn heeft meer kleur en kracht wat volgens Lorenzo voornamelijk komt door een andere samenstelling van de bodem.Hier is meer klei en kalk aanwezig wat leidt tot een krachtiger en complexer wijn. Opgevoed op grote vaten. Detail: deze wijngaard, door Luigi gekocht in 2003, grenst aan de wijngaard waar een van Gaja's grootste wijnen (Sperss) vandaan komt.
- Barolo San Rocco 2009
De laatste wijn die wij proeven komt van wijngaarden met een ligging op een zuidhelling. De bodem is meer dan kleirijk. De stokken zijn zonder uitzondering meer dan 50 jaar oud. Dit moet niet anders dan leiden tot een feestelijke cocktail. En dat blijkt deze San Rocco dan ook te zijn: heel complexe neus en mond, kruidig, met toch lekker veel fruit, blauwe bessen en rijpe, zachte tannines. Een rijke wijn.
Aan alle mooie dingen komt een eind
We nemen afscheid van Lorenzo met een paar een door ons meegebrachte stukken Reypenearkaas en nemen mooie herinneringen mee naar huis. Evenals een mooi geschenk van Lorenzo waaronder hun Barbera, die we vandaag niet proefden. Wordt vervolgd dus!
Na hard werken is het goed proeven;-). We proeven achtereenvolgens:
- Dolcetto d'Alba Bricco dell'Oriolo 2012
Veel kleur, van een zuidhelling en meer dan 45 jaar oude stokken, wat niet veel voorkomt bij het ondergeschoven dolcettodruifje. 'Bricco' wil zeggen: van de hoogste top van de wijngaard. Hier dus een zuidhelling plus de hoogste top:..... prachtig!
- Langhe Nebbiolo 2011
Deze wijn komt van een barolo-wijngaard, maar van jongere stokken. Heeft geen hout gehad maar is toch, zo zegt Lorenzo, nog 10-15 jaar op te leggen. Zijn wijn-spijs advies bij deze wijn is.... vis! Met name zalm. Deze vis is romig en vettig en de wijn maakt de mond schoon en lekker fris. Wij gaan het thuis proberen!
- Barolo 2009
De druiven voor deze Barolo komen van 6 wijngaarden die te klein zijn om een 'single vineyard'-wijn van te maken. De stokken zijn minimaal 45 jaar oud. Sommige zelfs 75 jaar! Deze wijn is zeer geconcentreerd, nog wat gesloten, maar met een heerlijke kruidigheid en een frisse afdronk.
- Barolo Bricco Fiasco 2009
Fiasco? Zo noem je een wijn toch niet? Maar Lorenzo legt uit dat Fiasco de naam is van de wijngaard omdat die de vorm heeft van de traditionele chianti-fles, de zogenaamde 'fiasco'. De wijn komt van een zanderige bodem van meer dan 65 jaar oude stokken. De stijl van de wijn noemt Lorenzo 'feminin' en hoewel wij niet graag in mannetjes of vrouwtjes denken begrijpen wij wat hij bedoelt. De wijn is weliswaar een Barolo, maar van een fluwelig zacht type met fris fruit en dus zeer vriendelijk en, hoewel volgens Lorenzo nog minimaal 10-15 jaar te bewaren, nu al heerlijk om zo van te genieten. Dat 'vrouwelijke' is hier wel op zijn plaats.
- Barolo Margheria 2009
Deze wijn heeft meer kleur en kracht wat volgens Lorenzo voornamelijk komt door een andere samenstelling van de bodem.Hier is meer klei en kalk aanwezig wat leidt tot een krachtiger en complexer wijn. Opgevoed op grote vaten. Detail: deze wijngaard, door Luigi gekocht in 2003, grenst aan de wijngaard waar een van Gaja's grootste wijnen (Sperss) vandaan komt.
- Barolo San Rocco 2009
De laatste wijn die wij proeven komt van wijngaarden met een ligging op een zuidhelling. De bodem is meer dan kleirijk. De stokken zijn zonder uitzondering meer dan 50 jaar oud. Dit moet niet anders dan leiden tot een feestelijke cocktail. En dat blijkt deze San Rocco dan ook te zijn: heel complexe neus en mond, kruidig, met toch lekker veel fruit, blauwe bessen en rijpe, zachte tannines. Een rijke wijn.
Aan alle mooie dingen komt een eind
We nemen afscheid van Lorenzo met een paar een door ons meegebrachte stukken Reypenearkaas en nemen mooie herinneringen mee naar huis. Evenals een mooi geschenk van Lorenzo waaronder hun Barbera, die we vandaag niet proefden. Wordt vervolgd dus!
Mooi verhaal Anne-Wies! opmerkelijk:
BeantwoordenVerwijderen- Langhe Nebbiolo 2011
Deze wijn komt van een barolo-wijngaard, maar van jongere stokken. Heeft geen hout gehad maar is toch, zo zegt Lorenzo, nog 10-15 jaar op te leggen. Zijn wijn-spijs advies bij deze wijn is.... vis! Met name zalm. Deze vis is romig en vettig en de wijn maakt de mond schoon en lekker fris. Wij gaan het thuis proberen!